Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті Тақырыбы: Пульмонологиядағы стандартты диагностикалау және емдеу тәсілдері. Қабылдаған: Айдарбекова Д.Н. Орындаған: Баймбетов Д.Ж Тобы: ЖМ-510
Протокол: "Бронхиальная астма" Коды по МКБ 10: J45 J 45.0 Аллергиялық компонентті астма J 45.1 Аллергиялық емес астма J 45.8 Аралас астма J 45.9 Аны қталмаған астма
І Кіріспе ІІ Негізгі бөлім Бронхиальды астма Этиологиясы Клиникасы Диагностикасы Емдеу тактикасы Профилактика шаралары Госпитализациялау ІІІ Қорытынды І V Пайдаланылған әдебиет
Пульмонологиядағы аурулардың дифференциальды диагностикасы қалай жүргізеді.
Бронхиальды астманы клиникалық хаттамаларға сәйкес диагносикалау мен емдеудегі тиімді әдістері.
Кіріспе Бронхиальды астма- көптеген клеткалар мен клеткалық элементтер қатысатын, тыныс жолдарының созылмалы қабыну ауруы. Созылмалы қабыну процесі бронхтар гиперреактивтілігімен, кеудедегі ауырлық сезімі мен жөтел, әсіресе кешке және таңертең.
Амбулаторлы жағдайда: Негізгі: ЖҚА; Бронхиолитикпен сынама жүргізу арқылы тыныс шығару көлемінің максимальды жылдамдығын өлшеу және бронхиолитикпен ішкі тыныстың функциясын зерттеу (спирография). Стационарда жоғарыдағыларға қосымша: Егер SpO2 <92% болса, артериялық қанның газдық құрамын анықтау; Аллергологиялық тесттер жүргізу, соның ішінде аллергенмен.
Қосымша: Жалпы иммуноглобулин Е деңгейі; Жалпы қақырық анализі; Қақырықты цитологиялық зерттеу; Пульсоксиметрия; Рентгенография кеуе клеткасы органдарын; Спецификалық аллергодиагностика in vivo/ ib vitro ; Эозинофильдік катоинді протеин; Гельминт және паразиттердің антигеніне қарсы антиденені анықтау; Көрсеткіш болса кеуде клеткасы органдарын КТ-ға түсіру; ЭКГ; ЭХО-кардиография; Фибробронхоскопия; Аллерголог, пульмонолог, отоларинголог кеңесі.
Шағымы және анамнез Ентігу, ысқырықты сырылдар, жөтел, кеуде клеткасында ауырлық сезімі, әсіресе аллергенмен контакт болғанда. Созылмалы суық тию ауруының барысында жөтелі 3 аптаға созылған науқасқа көңіл бөлу керек. Науқаста атопия белгілері көрінуі: аллергиялық ринит, атопиялық дерматит, есекжем. Физикальды қарауда: Ұстама тәрізді клиникалық симптомдар; тыныс шығаруда ысқырықты сырылдар, экспираторлы ентігу, тыныс актісіне көмекші бқлшықеттердің қатысуы, тахикардия. Лабораторлы тексеруде: Жалпы қақырық анализінде эозинофильдер болуы; Қан сарысуында Ig E деңгейі жоғарылауы.
Аспаптық зерттеулер : Спирометрия обструкцияның ауырлық дәрежесін анықтауда бастапқы тестілеу әдісі (ТШТК1, ӨТТС) БА- ға критерий тез шығарылған тыныстың алғашқы 1 секундтағы көлемі ≥ 80% жоғары болса; Пикфлоуметрия - Тыныс шығару көлемінің максимальды жылдамдығын аны қтау. Бронхиолитикпен ингаляция жасағаннан кейін ТШКМЖ жоғарылауы не болмаса тәулік ішінде ТШКМЖ20% - тен жоғарылауы БА көрсетеді. Аллергиялық статусын бағалау арқылы қауіп факторларын анықтаймыз.Негізгі әдіс- тері сынамалары аллергенмен.
Б елгілері БА ӨСОА Жас ерекшелігі Әдетте жастар Қарттар не орта жаста Ауру басталуы Жиі кенеттен Біртіндеп Аллергия белгілері Жиі болады сирек Ентігу Ұстама тәрізді Тұрақты Жөтел Ұстама тәрізді өршу Тұрақты Қақырық Сирек тән ТШКМЖ вариабельдігі Тән Тән емес ТШТК1 жоғарылауы Тән Қайтымсыз Қақырық пен эозинофилия Тән Тән емес Бронх гиперреактивтілігі Сипатталады Аз сипатталады не болмайд Өкпе текті жүрек Тән емес Жиі кездеседі ЭТЖ↑лейкоцитоз Тән емес Өршу кезінде тән Аускультацияда Құрғақ ысқырықты сырыл Құрғақ және ылғалды сырыл Қақырық Шырышты, эозинофил, Шарко-Лейден кристаллы Кілегейлі-іріңді, нейтрофил, лимфоциттер
Медикаментозды емес емдеу: Ингаляциялық құрылғыларды дұрыс қолдану; Гипоаллергенді диета; Аллергенмен контакттың алдын алу; Шылым шегуден бас тарту; Массаж, гимнастика, ЛФК. Медикаментозды емдеу: Базисті терапияны таңдау; БА ауырлық дәрежелеріне байланысты.
1 дәреже 2 дәреже 3 дәреже 4 дәреже 5 дәреже 1. β 2 адреномиметик қысқа әсерлі ингаляциялық: -Сальбутамол -фенотерол 2. Антихолинергиялық препарат: -ипратропий бромиді 1.Ингаляциялық ГКС : -Беклометазон (100-250мкг/ тәу ) -будесонид(200-400мкг) -Флутиказон(100-250мкг) -циклезонид(80-160) 2. β 2 адреномиметик. 3. Антилейкотриендік препарат: -монтелукаст 1. ИГКС мен β 2 агонисттер дің комбинациясы ( флутиказон / сальметерол ксинафоат, флутиказон пропианат не дудесонид / формотерол ); 3. ГКС мен антилейкотриенді комбинациясы; 4. Төмен дозада ГКС плюс теофиллин; Орта және жоғары дозадағы ИГКС мен ұзақ әсерлі ингаляциялық β 2 агонистімен комбинация; Комбинирленген терапияға антилейкотриенді қосу емнің тиімділігін жоғарылатады. 4 дәреженің емінің фонында пайда болатын бақыланбайтын ауыр түрі.Пероральды ГКС қосуды талап етеді, ол нәтижелі болғанымен, жағымсыз әсері бар. Науқас бұл туралы білу керек.
Қауіп факторларының әсерін төмендету: Шылым шегуден бас тарту; Кәсіби факторлар мен сенсибилизациялық әсерді төмендету; БА шақыратын өнімдер, дәрілер, тағамдық қоспалардан бас тарту. Үй және ішкі аллергендердің әсерін төмендету; Дене массасын қалыпқа келтіру; БА ауыр түріндегі науқастарға – жыл сайын гриппке қарсы вакцина егу; ЖТЖ ауруларын емдеу (ринит, полип, т.б.)
БА ауырлық дәрежесіне байланысты дәрігердің қабылдауына келу жиілігі әртүрлі; БА жеңіл және орташа дәрежесінде : Терапевт қабылдауына жылына 2-3 рет, ал пульмонолог, стоматолог, ЛОР-дәрігерге 1 рет. Жалпы қан анализі, қақырық, спирография жылына 2-3 рет, ал ЭКГ жылына 1 рет. БА ауыр дәрежесінде: Терапевт қарауы 1-2 айда 1 рет, пульмонолог, аллерголог жылына -1рет.
Шұғыл госпитализациялауға көрсеткіш: Амбулаторлы этапта өршу кезеңіне жүргізілген терапиядан эффект болмаса. Жоспарлы госпитализация: Амбулаторлы жағдайда дифференциальды диагностика жүргізуге мүмкіндік болмаған жағдайда; Амбулаторлы этапта ауыр, бақыланбайтын астма кезінде емнің тиімді болмауы.
Тыныс жүйесінң ауруларында БА алатын орны маңызды. БА клиникалық медицинада өзекті және глобальды проблема болып табылады. Барлық жастағы адамдар тыныс жолдарының созылмалы ауруына шалдыққан. Әсіресе, балалар арасына жиі кездеседі. Бүгінде дамыған елдерде ауру эпидемия түрінде қарастырылуда. ДДСЖ мәліметі бойынша әлемде БА шамамен 300 млн адам зардап шегуде. ҚР ресми статистикалық мәліметтерге сәйкес соңғы 5 жылдықта тыныс жүйесінің мына аурулары көш бастап тұр: пневмония, созылмалы бронхит, БА, анықталмаған эмфизема.
ҚР ДСМ клиникалық протокол №6, 2014 жыл; Глобальная стратегиялечения и профилактики бронхиальной астмы: пересмотр 2011.-Под.ред.А.С.Беловского.- М.:Росс.Респират общество, 2012.-108 с. Синопальников А.И. Внебольничные инфекций дыхательных путей. Украина -2008.-№21.-с 37-38. Қасенова С.Л. Ішкі аурулар, Алматы. 2009 ж.
1. БА диагностикалық критерийлері? 2. Алдын алу мақсатында қандай кеңестер ұсынасыз?
Slide-Share